پلی کربنات چیست؟ خواص و معایب آن کدام است؟
پلی کربنات (polycarbonate) از خانواده پلیمر ترموپلاست محسوب میشود که در زمینه قالبسازی و تغییرات حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد. گستردگی کاربرد این ترموپلاست در صنایع شیمیایی نوین تا حدی است که بدون در نظر گرفتن آن، عملیات تولید دچار اختلال خواهد شد. پلی کربنات یک ماده شفاف بسیار سخت است که به عنوان جایگزین مناسبی برای شیشه در بخشهای مختلف ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد. از اینرو تولید این نوع ترموپلاست از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. اگر میخواهید بدانید، پلی کربنات چیست؟ و با خواص، ویژگیها و نیز معایب آن بیشتر آشنا شوید، توصیه میکنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.
پلی کربنات چیست؟
همانطور که در بالا اشاره شد، پلی کربنات یک ترموپلاست سخت است که در صنعت قالبسازی کاربرد دارد. این ماده در سال ۱۹۵۳ میلادی توسط دکتر دانیال فاکس در شرکت جنرال الکتریک پلاستیک ساخته شد و در سال ۱۹۵۸ به تولید انبوه رسید. ورقهای ساخته شده از این ترموپلاست نیز در سال ۱۹۶۸ تولید و به بازار عرضه شد. این ورقهها به دلیل برخورداری از تنوع ساختاری بر روی هر نوع سازه و مصالح ساختمانی قابل استفاده هستند از اینرو کاربردهای وسیعی به وجود آوردهاند. تنوع رنگی موجود در ورقههای ترموپلاست قابلیت سایهپذیری و عبور نور از آن را تا ۸۲ درصد امکانپذیر کرده است. ترموپلاست پلی کربنات از نظر هماهنگی با سایر مصالح بسیار مناسب است.
تولید پلی کربنات
این ماده در صنایع پتروشیمی طی چندین مرحله تولید میشود. ابتدا عملیات سنتز پلی کربنات صورت گرفته سپس شستشوی محلول آن انجام میشود. مرحله بعدی بازیافت حلال، تبخیر و گرانولسازی به مرحله اجرا درخواهد آمد. در این مرحله تصفیه اولیه گازهای خروجی انجام شده و در آخر وارد مرحله ایستگاه دمندهها و مخازن میانی میشود. نهایتا وارد عملیات بستهبندی و انبار شده و به بازار مصرفی عرضه میشود.
ویژگیهای ورقههای پلی کربنات چیست؟
ورقههای پلی کربنات مسطح با ظاهری شبیه به شیشه و در ابعاد ۵/۲ در ۵/۳ به بازار عرضه میشوند. این ورقهها به دلیل دارا بودن لایههای anti uv، در مقابل تابش مستقیم نور آفتاب و اشعه فرابنفش از خود مقاومت نشان میدهند. امروزه ورقههای با قابلیت از دو طرف آنتی یووی و ضخامتهای ۱۰،۸،۶،۴،۲ و ۱۲ نیز تولید میشوند. این ورقهها علاوه بر رنگ شیشهای، در رنگهای قرمز، آبی، زرد، سبز، برنز و شیری قابل تولید هستند. ورق پلی کربنات همچنین به دلیل برخورداری از خواص آنتی استاتیک در لایه خارجی خود، از نفوذ هر نوع گرد و غبار و دوده به داخل محوطه جلوگیری میکند. این ورقهها همچنین با یک شستشوی ساده و یا حتی آب باران، تمیز و پاکیزه میشوند.
از ویژگیهای دیگر ورقههای پلی کربنات این است که از دو طرف، یعنی عرض و طول قابلیت خم شدن دارند. ورقه پلی کربنات همچنین عایق حرارتی خوبی است که این نیز به مصرف بهینه انرژی کمک شایانی میکند.
یک ویژگی دیگر این ورقهها، سبک بودن است که کاربرد آنها را بسیار گسترده میکند. سبک بودن ورقههای پلی کربنات علاوه بر آنکه تحمل وزن اضافه بر سازه را ممکن ساخته، باعث حمل و نقل راحتتر آنها شده و این ویژگی، خود عامل ایمنی مهمی در هنگام وقوع زلزله است. تا آنجا که استفاده از این ورقهها در لیست بیشترین مصارف مصالح ساختمانی قرار دارد.
کاربرد ورقههای پلی کربنات چیست؟
یکی از عوامل مهم در تعیین مصالح ساختمانی، ویژگیهای آب و هوایی در هر منطقه است. این ورقهها با ویژگیها و قابلیتهایی که دارند اصولاً با هر نوع شرایط آب و هوایی سازگار هستند. مسئله عدم تبادل حرارت و مصرف بهینه انرژی و نیز عدم مزاحمتهای صوتی و سر و صداهای اضافی جزو عاملهایی است که مصرف این ورقهها را در پوشش سقفها و دیوارها بیشتر کرده است.
با توجه به شفافیت، مقاومت بالا و ضربهپذیری ورقههای پلاستیکی پلی کربنات، میتوان از آنها در هر شرایط و مکانی استفاده کرد. کاربرد بیشتر این ورقهها در پارکینگها، پوشش سقفها، پارتیشنبندی، اتاقکسازی، گنبدهای تزیینی، ساخت نورگیرها، دیوارهای سولهها و سقفهای کاذب است.
خواص شیمیایی و فیزیکی پلی کربنات چیست؟
ورقههای پلی کربنات در دمای معمولی اتاق، مقاومت خوبی در برابر اسیدهای آلی و معدنی دارند. این ماده همچنين در برابر روغنها و محلول نمکهای خنثی، هیدروکربنهای الیفاتیک و الکلها مقاوم است. مقاومت شیمیایی ورقه پلی کربنات در برابر انواع درزگیرها و چسبهای دیوار و سرامیک مورد آزمایش قرار گرفته است که نتیجه، مقاومت بالای آن را نشان داده است. از خواص شیمیایی دیگر این ماده میتوان به خود خاموشی و اشتعال ناپذیری آن اشاره کرد. در واقع این ورقهها هیچگاه شعلهور نمیشوند و در حرارت بالا تنها به صورت خاموش ذوب شده و از خود فقط دود متراوش میکنند و بعد از مدتی خود به خود خاموش خواهند شد.
از نظر مقاومت ضربهای نیز پلی کربنات، ۲۵۰ برابر شیشه، در برابر انواع ضربات از خود مقاومت نشان داده است. این ورقهها همچنین در آزمون ضربهپذیری، مقاومتی نزدیک به شیشه یا حتی بالاتر نشان دادهاند. از نظر انعطافپذیری و میزان کشش نیز این ورقهها بیش از ۷۰ نیوتن بر میلیمتر مربع مقاومت دارند. مقاومت خمشی آنها نیز در حدود ۲۵۰۰ نیوتن بر میلیمتر مربع برآورد شده است. این ویژگیها احتمال هرگونه خطر سقوط و شکستن اجسام را با آنها کم میکند.
معایب پلی کربنات چیست؟
ماده پلی کربنات در کنار برخورداری از مزایا و ویژگیهای عالی، یک سری معایب نیز دارد. یکی از بارزترین معایب آن، گرمای جذب شده در فضای زیرین آنها به خصوص در فصول گرم سال است. از اینرو ممکن است در اثر حرارت و گرمای زیاد منجر به آتشسوزی شوند. اگر چه در هنگام آتشسوزی، شعلهور نمیشوند اما دود زیادی را در منطقه ایجاد میکنند. یکی از معایب دیگر ورقههای پلی کربنات، خشپذیری آنها است. این مسئله باعث کدر شدن سطح ورقه و نیز به مرور زمان خدشهدار شدن آنها خواهد شد. با توجه به هزینه بالای ساخت و تولید این ورقهها، بهای تمام شده آنها بسیار بالا است که این مورد گاهی خرید آنها را برای مصرفکنندگان مشکل میکند. اما با این وجود خرید این ورقهها برای سازندگان و دست اندرکاران ساختمانی دارای صرفه اقتصادی است و ما خرید آن را پیشنهاد میکنیم.
جمع بندی
در پاسخ به این سؤال که پلی کربنات چیست؟ باید گفت: پلی کربنات یک ماده پلیمری در صنعت ترموپلاست بوده که از ویژگیها و مزایای بسیاری برخوردار است. از اینرو ورقههای ساخته شده از پلیکربنات دارای مصارف گستردهای هستند. این ورقهها در مصالح ساختمانی از جمله پوشش سقف پاساژها و بازارچهها، پوشش نورگیرهای سالن اجتماعات، انواع سقف کاذب و… مورد استفاده قرار میگیرند. از خواص مهم ورقههای پلی کربنات میتوان به میزان انعطافپذیری و خمش بالا، آنتی یووی بودن و قدرت بالای جذب نور خورشید، اشتعال ناپذیری و نیز سختی آنها اشاره کرد. یکی دیگر از ویژگیهای بارز این ورقهها، سبکی و راحتی حمل و نقل آنها بوده که باعث افزایش کاربرد آنها شده است.