کاربرد کامپاندها
کامپاندها به عنوان یکی از انواع مواد پلیمری پرمصرف در صنایع شیمیایی شناخته میشوند. این مواد کاربردی که جهت افزایش میزان ثبات و مقاومت مواد پلاستیکی به آنها افزوده میشوند، اغلب به صورت رنگی هستند که گاها به ترکیبات پلیمری اضافه میشوند.
همانطور که گفته شده کامپاندها در صنعت پلاستیک کاربرد گستردهای دارند که همین امر نمایانگر نقش مهم آنها در این صنعت است. جهت آشنایی با کاربرد کامپاندها در صنایع مختلف در این مطلب پتروهانیک باشید.
معرفی کامپاندها
قبل از آنکه به بررسی کاربرد کامپاندها بپردازیم، بهتر است کمی بیشتر با این ماده پلیمری و انواع آن آشنا شویم. در این صورت راحتتر میتوان کاربرد آن را در صنایع مختلف درک کرد. به طور کلی کامپاندها بر اثر ترکیب دو یا چند ماده اولیه با نسبتهای مشخص، حاصل میشوند و جزء مهمترین مواد در تولید محصولات پلاستیکی هستند. البته افزون بر مواد اولیه که پایههای پلیمری کامپاند را تشکیل میدهند، افزودنیهای دیگری به آن اضافه میشوند که باعث ایجاد خواص متمایزی در کامپاندها خواهند شد.
کامپاندها در واقع به عنوان مواد اولیه در صنعت تولید پلاستیک به کار میروند و باعث جلوگیری از مشکل اختلاط مواد اولیه با یکدیگر در هنگام تولید، هدر رفتن مواد اولیهی مورد استفاده و همچنین پایین بودن سرعت تولید میشوند. در واقع با توجه به وجود ترکیباتی همچون مواد پلیمری و افزودنی در این ماده، فرآیند ساخت مواد پلاستیکی تسریع پیدا میکند. پس میتوان گفت عمدهترین کاربرد کامپاندها، تسهیل فرآیند تولید در زمان کوتاهتر است.
کاربرد کامپاندهای پلی پروپیلن و پلی اتیلن در صنایع مختلف
کامپاندها همچنین در انواع مختلفی به بازار عرضه میشوند که با توجه به پلیمر اولیه آنها نامگذاری خواهند شد. در بین انواع مختلف کامپاند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پی وی سی، پلی کربنات، کامپاند کربنات کلسیم و بسیاری از موارد دیگر، دو نوع کامپاند پلی پروپیلن و کامپاند پلی اتیلن از رایجترین کامپاندها هستند که تنوع زیادی داشته و جهت تولید محصولات مختلف در صنایع گوناگون به کار میروند که در ادامه به بررسی کاربرد آنها میپردازیم.
استفاده در ساخت لولههای آب رسانی و فاضلاب
کافی است نگاهی به محیط اطراف خود بیندازید تا شاهد حضور پررنگ لولههای آب رسانی و فاضلاب در زندگی خود شوید. این لولهها نقش مهمی در زندگی انسانها ایفا میکنند از این رو تولید آنها در کیفیت بالا، بسیار اهمیت دارد. در نتیجه برای تولید اين لولههای آب رسانی از دو کامپاند رایج پلی اتیلن و پلی پروپیلن که دارای خواصی همچون مقاومت بالا در برابر خوردگی، پوسیدگی و سایش، همچنین قابلیت اتصال محکم، انعطافپذیری، سبک بودن، مقرون به صرفه بودن و بسیاری از موارد دیگر هستند، استفاده میشود.
حال با توجه به نوع لوله اینکه از کدام نوع کامپاند استفاده شود به تشخیص متخصصان و تولید کنندگان در این صنعت بستگی دارد. به عنوان مثال برای تولید لولههای سیاه که نیاز به تحمل فشار بالایی دارند، از کامپاند پلی اتیلن استفاده میشود.
کاربرد در صنایع بستهبندی
گستردهترین کاربرد کامپاندها، استفاده از آنها در صنایع بستهبندی است. به طور کلی از دو نوع کامپاند پلی پروپیلن و کامپاند پلی اتیلن در صنعت بستهبندی استفاده میشود. البته با توجه به نوع محصول و ضرورت نیاز به ایجاد خواصی همچون جذب کثیفی و آلودگی کمتر، مقاومت در برابر پارگی، بستهبندی محصولات سنگین و موارد دیگر از هرکدام از آنها استفاده میشود.
به عنوان مثال کامپاندهای پلی پروپیلن با توجه به خواصی که دارند، کریستالهای شفافتری جهت ارائه بهتر محصول ایجاد میکنند و میتوان گفت جهت بستهبندی غذا مناسبتر هستند.
استفاده در صنعت ساختمانی
با وجود تفاوتهایی که بین دو کامپاند پلی پروپیلن و پلی اتیلن وجود دارد، این دو کامپاند میتوانند در کاربردهای مشابهی هم به کار روند. البته در مواردی هم به دلیل تمایز در برخی از خواص آنها در کاربردهای متفاوتی به کار خواهند رفت. به عنوان مثال در تولید محصولات مختلف ساختمانی همچون لولههای سفید یا سبز به دلیل خواصی همچون مقاومت در برابر خوردگی، یخ زدگی، پوسیدگی، ضربه و همچنین افزایش مقاومت در برابر فاضلاب سرد و گرم و رسوبپذیری پایین، از انواع کامپاندهای پلی پروپیلن استفاده میشود.
استفاده در تولید کفپوشهای چوبی و پلاستیکی
کفپوشهای چوبی و پلاستیکی هم از جمله محصولات به کار رفته در صنعت ساختمان سازی هستند که برای تولید آنها از دو کامپاند پلی پروپیلن و پلی اتیلن استفاده میشود. از کامپاند پلی پروپیلن با توجه به مقاومت خستگی و شیمیایی بالا و عدم ایجاد ترک استفاده میشود. در مقابل کامپاند پلی اتیلن به دلیل خواصی همچون مقاومت سایشی و پوششی زیاد و همچنین مقاومت ضربهای بالا در تولید کفپوشها مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد کامپاند کربنات کلسیم
علاوه بر دو کامپاند رایج فوق که به توضیح کاربردهای آنها پرداختیم. از جمله کامپاندهای پرمصرف در صنایع مختلف، کامپاند کربنات کلسیم است که از مهمترین کاربردهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- استفاده در تولید فیلمهای پلیمری در انواع مختلف
- استفاده در ساخت قطعات تزریقی و بادی
- استفاده در صنایع مختلف گونی بافی، بستهبندی، خودرو سازی
- جهت تولید لوازم مختلف خانگی، الکتریکی و قطعات صنعتی
- در تولید لولههای آب و فاضلاب
کاربرد کامپاندها تنها به این موارد محدود نمیشود و از انواع مختلف کامپاندها در مصارف دیگری همچون صنعت خودروسازی، ساخت و تولید قطعات و محصولات مختلف، صنعت پزشکی در تولید تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی و همچنین صنعت اسباب بازی استفاده میشود.
در واقع به طور کلی کاربرد کامپاندهای پلیمری بسیار گسترده است و از آنجایی که این پلیمرها در انواع مختلفی به بازار عرضه میشوند، میتوان متناسب با نیاز تولید کننده در شرایط تولید مختلف از هرکدام از آنها استفاده کرد. از این رو بهتر است قبل از انتخاب کامپاند پلیمری مورد نظر، به پایه پلیمری کالای تولیدی توجه کرد سپس بر اساس آن، کامپاند مورد نیاز را انتخاب کرد.
جمعبندی
کامپاندها هم مانند مستربچها نمونهای از مواد پلیمری هستند که با توجه به خواص ویژه آنها در صنایع مختلف کاربرد گستردهای دارند. این کامپاندها که بر اثر ترکیب چند مواد اولیه با مواد افزودنی حاصل میشوند موجب ایجاد خواص ویژه و مفیدی در محصولات تولیدی مختلف میشوند. از مهمترین کاربرد کامپاندها میتوان به استفاده از آنها در صنعت ساختمان سازی، خودروسازی، بستهبندی و تولید لوله و اتصالات کانالها اشاره کرد.