کوپلیمر و هموپلیمر دو اصلاح بسیار مهم در صنایع پلاستیک و تولید پلیمر محسوب می‌شوند. اطلاع از ماهیت این نوع از پلیمرها، آشنایی با کاربردهای آن‌ها و همچنین تفاوت بین این پلیمرها، می‌تواند تا حدود زیادی روی کیفیت و حتی کاربرد محصولات نهایی صنایع مختلف تاثیر داشته باشد. برخی از صنایع برای تولید محصولات خود به کوپلیمرها نیاز داشته، در حالی که برخی دیگر، با استفاده از هموپلیمرها نتیجه بهتری دریافت می‌کنند. اگر شما هم به بهترین پلیمر برای تولید محصولات خود نیاز دارید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به مقایسه کوپلیمر و هموپلیمر بپردازیم.
آشنایی با کوپلیمر و هموپلیمر
پلیمرها امروزه تبدیل به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره و صنایع مختلف شده‌اند. این مواد شیمیایی با ساختار زنجیره‌ای خود، به دسته بندی‌ها و انواع مختلف تقسیم شده که دو نوع اصلی آن‌ها، هموپلیمر و کوپلیمرها هستند. اما تفاوت این دسته بندی‌ها چیست و چگونه می‌توان آن‌ها را تعریف کرد؟ اصطلاح هموپلیمر و کوپلیمر در واقع به مواد سازنده این محصولات یا همان مونومر اشاره دارند. در ادامه توضیحات بیشتری را می‌توانید مشاهده کنید.
هموپلیمر چیست؟
هموپلیمرها نوعی از پلیمر بوده که تنها از یک نوع مونومر ساخته شده و در ساختار آن‌ها یک واحد مونومر تکرار شده است.
کوپلیمر چیست؟
کوپلیمرها از ترکیب دو یا چند نوع مونومر مختلف تشکیل شده‌اند. این ترکیب مونومر باعث می‌شود تا خواص شیمیایی و مکانیکی پلیمر هم بیشتر شده و کاربردهای مختلفی داشته باشند.
انواع هموپلیمر
هموپلیمرها بسته به نوع مونومر تشکیل دهنده خود، به انواع مختلفی تبدیل می‌شوند. مونومرها خواص مختلفی داشته و در نتیجه پلیمری که می‌سازند هم با دیگری تفاوت دارد. برخی از مهم‌ترین انواع هموپلیمرها که در صنایع هم کاربرد گسترده‌ای دارند، شامل موارد زیر می‌شوند.
| انواع هموپلیمرها | |
| نام پلیمر | کاربرد |
| پلی اتیلن (PE) | تولید کیسه‌های پلاستیکی، لوله‌های ساختمان‌سازی، صنایع بسته‌بندی |
| پلی پروپلین (PP) | تولید ظروف بسته‌بندی، قطعات مختلف خودرو |
| پلی وینیل کلراید (PVC) | تولید لوله‌ها و پنجره‌های UPVC |
| پلی استایرن (PS) | تولید عایق‌های حرارتی |
انواع کوپلیمر
کوپلیمرها به دلیل تشکیل به واسطه ترکیب مونومرهای مختلف، انواع بسیار زیادی داشته و در نهایت کاربردهای بسیار متنوعی هم دارند. برخی از انواع کوپلیمرها و دسته بندی آن‌ها را می‌توانید در ادامه مشاهده کنید.
| انواع کوپلیمرها | |
| نام پلیمر | کاربرد |
| کوپلیمرهای تصادفی | ساخت فیلم‌های پلاستیکی نازک، درپوش های نرم پلاستیکی |
| کوپلیمرهای تناوبی | عایق‌های الکتریکی، پوشش‌های محافظتی |
| کوپلیمرهای بلوکی | تولید قطعات خودرو، چسب و الاستومرها، لوازم ورزشی |
| کوپلیمرهای پیوندی | تولید کامپوزیت های مقاوم، پارچه‌های ضد آب |
مقایسه کوپلیمر و هموپلیمر
تفاوت اصلی کوپلیمر و هموپلیمر را می‌توانید در ساختار آن ها مشاهده کنید. هموپلیمرها به این خاطر که از یک نوع مونومر ساخته شده‌اند، معمولا خواص و ویژگی‌های یکنواخت و ثابتی دارند. انواع هموپلیمرها مشخص بوده و معمولا ارزان تر از کوپلیمرها هستند. اما کوپلیمرها به دلیل داشتن چند نوع مونومر، خواص متعددی دارند. در جدول زیر می‌توانید مقایسه کوپلیمر و هموپلیمر را در یک نگاه مشاهده کنید.
| ویژگی | کوپلیمر | هموپلیمر |
| ساختار | تشکیل شده از چند مونومر به صورت تصادفی، بلوکی، تناوبی یا پیوندی | ساختاری یک نواخت و تشکیل شده از یک نوع مونومر |
| ویژگی ها | استحکام، انعطاف پذیری و مقاومت شیمیایی بالا | دارای ویژگی‌های یکنواخت با توجه به نوع مونومر |
| انعطاف پذیری | انعطاف‌پذیری بالا با توجه به ساختار | در مقایسه با کوپلیمرها انعطاف کمتری دارند |
| فرآیند پذیری | به دلیل ترکیب مونومرها فرآیندپذیری کمتری دارند | دارای فرآیندپذیری ساده‌تر |
| کاربردها | صنایع نساجی، خودروسازی، پزشکی، الکترونیکی، چسب | لوله‌های ساختمانی، قطعات صنعتی، الیاف مصنوعی، صنایع بسته‌بندی، تولید ظروف یک بار مصرف |
| قیمت | گران‌تر | ارزان‌تر |
| وزن | سنگین‌تر و پیچیده‌تر | معمولا وزن سبک‌تری دارند |
کدام پلیمر بهتر است؟
هر کدام از انواع پلیمرهای کوپلیمر و هموپلیمر، کاربرد، ویژگی‌ها و مزایای مخصوص به خود را دارند. انتخاب بین دو پلیمر و این که کدام مورد برای استفاده و محصولات شما بهتر است، به طور کلی به هدف شما از انتخاب و محصولی که تولید می‌کنید بستگی دارد. اگر به دنبال پلیمری با مقاومت بالاتر، دوام بیشتر و انعطاف‌پذیری بهتر نیاز دارید، کوپلیمرها می‌توانند گزینه‌ای مناسب باشند. اما اگر به دنبال ماده‌ای سبک، ساده و مقرون به صرفه باشید، هموپلیمرها بهترین گزینه ممکن برای شما هستند. با مقایسه این دو نوع پلیمر، می‌توانید بهترین تصمیم را برای ماده اولیه مورد نیاز خود بگیرید.
هتروپلیمر چیست؟
هتروپلیمرها هم دسته‌ای از پلیمرها بوده که از مونومرهای متعددی تشکیل شده‌اند. در واقع باید گفت که کوپلیمرها، دسته‌ای از هتروپلیمر محسوب می‌شوند. هتروپلیمر به پلیمرهایی گفته می‌شود که ساختار متنوع‌تر و پیچیده‌تری داشته و به دلیل ترکیب مونومرهای مختلف در ساختار خود، به خواص بهبودیافته‌ای هم رسیده‌اند. به طور معمول این نوع از پلیمرها گران‌تر و سنگین‌تر بوده و در تولید محصولاتی که به ویژگی‌هایی مانند مقاومت شیمیایی، مکانیکی و حرارتی بالا، انعطاف پذیری فوق العاده و فرآیندپذیری بهتر نیاز دارند استفاده می‌شوند.
کلام آخر
پلیمرها یکی از مهم‌ترین مواد اولیه به کار رفته در صنایع پلاستیکی مختلف بوده و به دسته بندی‌های گسترده‌ای هم تقسیم می‌شوند. دو دسته بندی اصلی پلیمرها، شامل هموپلیمر و کوپلیمرها می‌شوند. هموپلیمرها سبک‌تر و ارزان‌تر بوده و به دلیل فرآیندپذیری بالایی که دارند، کاربر گسترده‌ای هم پیدا کرده‌اند. اما کوپلیمرها کمی گران‌تر و پیچیده‌تر هستند و از آن‌ها برای ساخت محصولات حساسی که به مقاومت در شرایط محیطی خاص نیاز دارند استفاده می‌شود. برای دریافت مشاوره و خرید بهترین نوع پلیمر برای کسب و کار خود، می‌توانید با کارشناسان ما در شمس جاوید در تماس باشید.
