پلاستیک چگونه تولید میشود؟
پلاستیک یک نوع ماده مصنوعی است که توسط بشر در زمانهای قدیم تولید شده و هم اکنون نیز شاهد تولید انواع مختلفی از این محصول در شکل و ابعاد مختلف هستیم. اما پلاستیک چگونه ساخته میشود؟ اینکه پلاستیک از چی درست میشه سوال بسیار مهمی است که ذهن بسیاری از افراد را ممکن است به خود درگیر کند.
در حالت کلی کارخانهداران از مواد طبیعی مانند آهک، نمک، گاز طبیعی، نفت، آب، سنگ و… برای تولید پلاستیک استفاده میکنند. ماشینهای مخصوص نیز این مواد را به شکل پلاستیک در میآورند و شکلهای مختلفی به آن میبخشند. استفاده از پلاستیک روز به روز بیشتر میشود و تقریبا در تمام بخشهای زندگی انسانی مانند ادارهها، مدارس، منازل، کارخانجات، صنایع گوناگون و… شاهد استفاده از پلاستیک در کاربردهای مختلف آن هستیم. در ادامه این مطلب بیشتر با تولید پلاستیک و نحوه ساخت آن آشنا میشویم.
نحوه تولید پلاستیک
در ابتدا به این موضوع میپردازیم که پلاستیک از چه چیزی درست میشود؛ برای تولید پلاستیک باید مراحل مختلفی انجام شود. برای تولید این محصول نیاز به استخراج گاز و نفت است که البته در ادامه روند تولید پلاستیک به آنها مواد شیمیایی مختلفی افزوده میگردد. در نهایت این مواد را به قطعات مختلف تقسیمبندی میکنند و سپس این مواد را در قالبها برای ایجاد شکل نهایی پلاستیک میریزند. پس از قالبگیری مواد را به کارخانههای تولید پلاستیک انتقال میدهند تا پلاستیکهای مختلف در ابعاد متفاوت تولید شوند.
از مواد اولیه مصنوعی نیز پلاستیک تولید میشود؛ بر خلاف گروه طبیعی مواد اولیه که همان گاز و نفت طبیعی هستند؛ که به دلیل استفاده از مواد طبیعی در تولید آنها قابلیت تجدید پذیری دوباره را دارند. همانطور که میدانید امروزه در سراسر جهان از پلاستیک استفاده زیادی میشود و نمیتوان اهمیت آن را در زندگی روزمره نادیده گرفت. لازم به ذکر است که پلاستیکهای مصنوعی نسبت به پلاستیکهای طبیعی قیمت مناسبتری دارند و همین سبب شده تا اکثر مردم از آنها استفاده کنند.
فرایندهای اصلی تولید پلاستیک
انواع مختلفی از پلاستیکها تولید میشود که از چندین فرایند مختلف برای تولید آنها استفاده میکنند. زمانی که نفت خام را تقطیر میکنند به مونرهای مختلفی تبدیل میگردد. برای اتصال این مونومرها نیاز به فرآیندهای دیگری است. در این قسمت به معرفی دو فرآیند اصلی در تولید پلاستیک میپردازیم:
-
تولید ترموستها:
ترموستها یکی از انواع پلاستیکها است که امکان قابلیت شکل آن وجود ندارد، همچنین نرم شدن آن نیز ممکن نیست. چندین نمونه ترموست تولید میشود که برخی از آنها عبارتند از: رزینهای پلیاستر غیر اشباع و پلییورتان .
-
تولید ترموپلاستیک:
این نوع پلاستیک با ترموست کاملا متفاوت است و امکان نرم شدن آن زمانی که حرارت شدید باشد بسیار زیاد است. البته سرما نیز روی این پلاستیکها تاثیر گذار است و سبب سفت شدن آن میشود اما حرارت برعکس عمل کرده و پلاستیک را نرم میکند. از ترموپلاستیک نیز انواع مختلفی تولید میشود که برخی از آنها عبارتند از: پلیاتیلن استایرن، پلیکربنات و پلیاستایرن.
مراحل تولید پلاستیک با استفاده از نفت خام
حال که دانستیم پلاستیک از چی درست میشه، در ادامه میپردازیم به اینکه پلاستیک چگونه ساخته می شود. همانطور که گفته شد پلاستیک از مواد طبیعی مانند نفت، گاز و… تولید میشود. برای تولید این محصول با نفت خام نیاز به پالایشگاه نفت است. در این روش ابتدا باید نفت خام گرم شود و سپس تمامی ترکیبات شیمیایی از آن جدا گردد. با انجام این فرایند نفت خام از حالت سنگین درآمده و سبکتر میشود. در تولید پلاستیک با نفت خام بخشهای مختلفی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها بخش نفتا است و از اهمیت ویژهای در تولید پلاستیک برخوردار است.
گاز مایع و نفتا باید تصفیه شوند تا هیدروکربن از آنها جدا شود و در نهایت پیوند مولکولی بین آنها از بین برود یا شکسته شود. هر چه این زنجیره کوتاهتر شود مونرمرهای پلاستیکی مختلفی مانند اتیلن، بوتادین و پروپلین تولید میشوند که هر یک از آنها کاربرد و مزایا خاص خود را دارند. هر یک از این مواد پلاستیکی به شرح زیر هستند:
-
بوتادین
یکی از مونومرهای بسیار قوی است که از آن برای تولید لباس، لاستیک ماشین، انواع کفش بخصوص کفشهای ورزشی و… استفاده میشود.
-
اتیلن
زمانی که اتیلن تحت فشار بالا قرار گیرد میتواند مولکولهای زیادی با زنجیره بزرگ تولید کند. این مولکولها بسیار خاص هستند و ویژگیهای جدیدی دارند که از پلی اتیلن میتوان آنها را تهیه کرد. در واقع این محصول یکی از انواع رایج پلاستیکها در جهان است که امروزه در صنایع مختلف کاربرد دارد.
-
پروپلین
این مونومر نیز کاربرد زیادی دارد و از آن میتوان پلی پروپلین تولید نمود. مقاومت این محصول بسیار بالا بوده و به همین دلیل کاربرد زیادی دارد. همچنین در برابر حرارت نسبت به سایر پلاستیکها مقاومتر است و برای محصولات مهمی از آن استفاده میشود. معمولا برای ساخت کلاه ایمنی و سایر ابزارها و تجهیزات پزشکی این نوع پلاستیک کاربرد زیادی دارد.
سخن پایانی
پلاستیکها امروزه نقش مهمی در زندگی ما دارند و بدون آن عملکرد اکثر صنایعها دچار اختلال میشود. این محصول معمولا با روشهای مختلفی در ابعاد متفاوت ساخته میشود که شما با توجه به نیاز خود میتوانید آن را خریداری کنید. همچنین نقش مهم پلاستیک در صنعت بستهبندی را نمیتوان نادیده گرفت چرا که اکثر محصولات با پلاستیک بستهبندی میشوند. اگر قصد خرید یا سوالات بیشتر در این رابطه را دارید میتوانید با نمایندگان فروش در تماس باشید.
سوالات متداول
- آیا تولید پلاستیک سخت است؟
برای تولید پلاستیک با مراحی طی شود و نمیتوان گفت که دشوار نیست. اما برای تولید کنندگانی با سابقه تولید پلاستیک معمولا آسانتر است. - انواع پلاستیک را نام ببرید؟
چندین نوع پلاستیک وجود دارد که چند مورد از آنها عبارتند از: پلاستیک سفت، پلاستیک شفاف، پلاستیک نرم و پلاستیک دکوری. - از پلاستیکها در چه صنایعی استفاده میشود؟
با توجه به نوع پلاستیک از آنها در صنایع مختلفی استفاده میشود برای مثال برخی از آنها برای ساخت انواع بطری، اسباب بازی، ساعت، کمربند، جواهرات و… کاربرد دارند.