مستربچ‌ها یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین عوامل تولید پلاستیک بوده و نقش مهمی را در این صنعت ایفا می‌کنند. انواع مختلفی از مستربچ در بازار وجود داشته که مهم‌ترین و کاربردی‌ترین آن‌ها، مستربچ‌های پلی‌پروپیلن (PP) و مستربچ‌های پلی اتیلن (PE) هستند. این محصولات هر کدام ویژگی‌های خاص خود را داشته و انتخاب درست بین آن‌ها، می‌تواند در تولید محصولات با کیفیت تاثیر بسزایی داشته باشند. در ادامه این مطلب قصد داریم تا تفاوت‌های مستربچ PP و PE را از نظر فنی، حرارتی، مکانیکی و کاربردی با یک دیگر مقایسه کرده تا صاحبان صنایع انتخاب درست‌تری داشته باشند.
مستربچ پلی‌پروپیلن PP
مستربچ‌های PP در طی فرایندهای حرارتی، در رزین پایه از جنس پلی‌پروپیلن کپسوله می‌شوند. این نوع مستربچ یکی از انواع کاربردی مستربچ بوده و در صنایع پلاستیکی برای رنگ دهی، بهبود خواص فنی و افزودن سایر ویژگی‌های دیگر محصولات استفاده می‌شود. استفاده از مستربچ پلی‌پروپیلن بسیار ساده بوده و یکنواختی رنگ و ترکیب پذیری آسان آن، تولید را برای بسیاری از صنایع پلاستیک‌سازی ساده‌تر می‌کند. ترکیبات شیمیایی داخل مستربچ PP شامل رنگدانهها، پایدارکننده‌ها، آنتی اکسیدان‌ها و بسیاری از عوامل آنتی استاتیک دیگر شده که به صورت سفارشی و توسط مشتری انتخاب می‌شوند.
مستربچ پلی اتیلن PE
مستربچ پلی اتیلن یا PE نوع دیگری از انواع مستربچ‌های پرکاربرد در صنعت است. این مستربچ هم شامل ترکیبات شیمیایی مختلفی مانند پایدارکننده‌ها، آنتی اکسیدان‌ها، ترکیبات نسوز و بسیاری ترکیبات شیمیایی دیگر می‌شود. صاحبان صنایع می‌توانند با توجه به هدف از تولید محصول نهایی خود، هرکدام از این ترکیبات شیمیایی را به مواد اولیه خود اضافه کنند. مقاومت شیمیایی بالا و انعطاف پذیری این نوع از مستربچ، آن را تبدیل به انتخاب اول بسیاری از صنایع تولید پلیمر و پلاستیک کرده است.
تفاوت پلاستیک PE و PP در رزین پایه
یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های بین مستربچ PE و PP را می‌توان در رزین پایه یا Carrier Resin آن‌ها مشاهده کرد. در واقع رزین پایه، مهم‌ترین بخش مستربچ بوده که رنگدانهها و سایر ترکیبات را حمل کرده و در سازگاری، ترکیب پذیری و در کل عملکرد مستربچ، نقش مهمی را ایفا می‌کند. رزین پایه در مستربچ‌های PE و PP به ترتیب، پلی اتیلن و پلی‌پروپیلن است. در مستربچ‌هایی که با رزین پایه پلی اتیلن (PE) ساخته شده‌اند، می‌توانید شاهد ویژگی‌هایی از جمله انعطاف پذیری بالا و مقاومت در برابر مواد شیمیایی باشید. همچنین این نوع مستربچ، در دمای پایین هم فرآیندپذیری مناسبی دارند. از سمت دیگر، رزین پایه پلی‌پروپیلن در مستربچ PP از جنس پلی‌پروپیلن بوده که تفاوت‌هایی با رزین پلی اتیلن دارند. این نوع از رزین دمای ذوب بالاتری داشته و در صنایعی که از دمای پایین برای تولید محصولات خود استفاده می‌کنند پیشنهاد نمی‌شود. اما از سمتی، این نوع رزین دارای استحکام مکانیکی و مقاومت شیمیایی بالاتری بوده که در نهایت، محصولات مقاومت‌تری را هم تولید می‌کند. برای انتخاب درست پلاستیک PP و PE، پیشنهاد ما این است که ابتدا محصول مورد نظر خود را بررسی کرده و سپس سازگار‌ترین رزین پایه را انتخاب کنید.
تفاوت‌های فرآیندی و حرارتی PE و PP
یکی دیگر از موارد تاثیرگذار در انتخاب بین مستربچ‌های پلی‌پروپیلن و پلی اتیلن، توجه به ویژگی‌های فرآیندی و حرارتی آن هاست. مستربچ‌های بر پایه PP به صورت کلی مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی داشته و دمای ذوب آن‌ها هم درنتیجه بالاست. با وجود این که هر دو نوع مستربچ در محدوده دمایی بین ۱۴۰ تا ۲۸۰ پردازش می‌شوند، اما مستربچ‌های PP در دمای بالاتر عملکرد بهتری داشته و در نهایت سختی و پایداری محصول نهایی را هم افزایش می‌دهند. از جمله مزایای استفاده از مستربچ پلاستیک PP می‌توان به کاهش زمان چرخه تولید اشاره کرد. از سوی دیگر، مستربچ‌های بر پایه PE انعطاف پذیری بسیار بالایی داشته و در دمای پایین هم قابل فرآوری هستند. برای محصولاتی که به انعطاف پذیری بیشتر و مقاومت ضربه‌ای بالاتر نیاز داشته باشند، مستربچ PE پیشنهاد می‌شود.
تفاوت در ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی
مستربچ PP و PE از نظر ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی هم تفاوت‌های عمده‌ای با یک دیگر دارند. مستربچ‌های پلی‌پروپیلن معمولا دارای چگالی پایین‌تر بوده و سختی و استحکام بالاتری دارند. بنابراین بیشتر برای محصولاتی استفاده می‌شوند که به مقاومت بالایی نیاز داشته باشند. در مقابل، مستربچ‌های PE دارای انعطاف پذیری و مقاومت در برابر ضربه هستند. پس محصولاتی که به نرمی و انعطاف پذیری بیشتری نیاز داشته باشند، با مستربچ‌های بر پایه رزین PE ساخته می‌شوند. توجه به این ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی می‌تواند در کیفیت نهایی محصول تولید شده تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.
تفاوت در مقاومت شیمیایی و نوری
مستربچ‌های PP و PE در مقاومت شیمیایی و نوری هم با یک دیگر تفاوت داشته که در نهایت باعث تفاوت در مقاومت و کیفیت محصول تولید شده نهایی هم می‌شود. به طور مثال، مستربچ‌های PP از مقاومت شیمیایی و نوری بالاتری برخوردار بوده و می‌توانند بدون نیاز به افزودنی‌های دیگر، تا حدود زیادی نسبت به بازها، اسیدها و نور UV مقاومت نشان دهند. محصولات تولید شده از مستربچ PP به ندرت به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید زرد شده یا دچار پوسیدگی می‌شوند. در صورتی که مستربچ PE با وجود داشتن مقاومت بالا در برابر رطوبت، نسبت به حلال‌های اسیدی و بازی مقاومت کمتری داشته و برای این که در برابر اشعه‌های فرابنفش UV دوام بیشتری پیدا کند، به افزودنی‌های دیگر نیاز دارد.
تفاوت مستربچ PP و PE در کاربرد
تفاوت‌های موجود در مستربچ‌های PP و PE باعث شده تا از این دو ماده اولیه در ساخت محصولات مختلف با کاربردهای متفاوتی استفاده شود. از مستربچ‌های PE عمدتا برای تولید محصولات نرم، منعطف و فیلم‌های پلاستیکی استفاده می‌شود. در حالی که از مستربچ PP در خطوط تولید محصولات سخت، الیاف و قطعات صنعتی با نیاز به مقاومت بیشتر استفاده می‌شود. در جدول زیر می‌توانید برخی از انواع مختلف محصولات تولید شده با مستربچ‌های PP و PE را مشاهده کنید.
| محصولات تولید شده با PP | محصولات تولید شده با PE |
| پارچه‌های اسپان باند | نایلون‌های فروشگاهی |
| سرنگ و ظروف آزمایشگاهی | فیلم استرچ |
| قطعات داخلی خودرو | فیلم شیرینک |
| ظروف پلاستیکی آشپزخانه | رول‌های کشاورزی |
| لوازم خانگی | بطری‌های بسته‌بندی مواد شوینده |
| طناب‌های پلاستیکی | لوله‌های آب رسانی |
| الیاف و پارچه | عایق کابل برق |
| دستمال‌های بهداشتی | بسته‌بندی مواد غذایی |
نتیجه‌گیری
مستربچ‌های PP و PE هر دو از جمله پرکاربردترین انواع مستربچ در صنایع تولید پلاستیک هستند. تفاوت مستربچ PP با PE در واقع در رزین پایه آن‌ها بوده که از جنس پلی‌پروپیلن یا پلی اتیلن است. این تفاوت باعث شده تا مستربچ‌ها ویژگی‌ها، خواص و در نهایت کاربرد مختلفی هم با یک دیگر داشته باشند. از مستربچ‌های PP به دلیل سختی و مقاومت بیشتر، در تولید محصولاتی که نیاز به مقاومت بالاتری دارند، مانند قطعات داخلی خودرو یا ظروف پلاستیکی مقاوم استفاده می‌شود. در حالی که مستربچ PE را بیشتر برای تولید محصولاتی با انعطاف پذیری بالاتر استفاده می‌کنند. برای این که محصولات پلاستیکی با کیفیتی داشته و اعتبار برند خود را افزایش بدهید، آشنایی با تفاوت‌های کلیدی این دو نوع مستربچ و تهیه آن‌ها از یک مرکز معتبر، اهمیت بسیار زیادی دارد.
سوالات متداول
تفاوت مستربچ PP با PE چیست؟
تفاوت در رزین پایه مستربچ PP با PE باعث شده تا این دو ماده در ویژگی‌هایی مانند مقاومت شیمیایی، مقاومت فیزیکی، انعطاف پذیری و… تفاوت داشته باشند.
کاربرد مستربچ PP چیست؟
از مستربچ PP بیشتر برای تولید محصولاتی که به مقاومت، سختی و دوام بیشتری نیاز دارند، مانند قطعات داخلی خودرو استفاده می‌شود.
کاربرد مستربچ PE چیست؟
مستربچ PE را عمدتا در خطوط تولید محصولاتی که به انعطاف پذیری بالاتری نیاز دارند، مانند فیلم‌های پلاستیکی، به کار می‌برند.
